APARTMAN KONUTUINDA OTURAN KAPICI ÜCRETSİZ ÇALIŞTIRILABİLİR Mİ?–BAĞ-KU PRİM İADESİ ALINABİLİR Mİ?-

Sevgili okuyucularımız bu hafta sizlerle  iki sorunun cevabını
paylaşarak, geneli ilgilendiren iki önemli konuyu açıklığa
kavuşturmaya çalışacağız.
ilk soru şöyle :
Apartmanın kapıcı dairesinde oturan bir kişi haftada bir gün binanın
temizliğini yapıyor ve akşamları çöpleri döküyor. Bu kişiyi sigortalı
bildirmemiz gerekir mi, bildireceksek nasıl bir yol izlememiz gerekir?
Mahmut N.;
APARTMAN KONUTUNDA  OTURAN KAPICI ÜCRETSİZ ÇALIŞTIRILABİLİR Mİ?
Öncelikle belirtmek gerekir ki “kapıcı dairesinde oturması karşılığı
binanın temizlik işlerini yapan kişilere ücret ödemediğimiz için
sigortalı bildirmemize de gerek yok” düşüncesi ne çalışma mevzuatına
ne de sosyal güvenlik mevzuatına uygun değildir. Bir kere Konut
Kapıcıları Yönetmeliğine göre konut kapıcısına İş Kanunu hükümlerine
göre ücret ödenmesi zorunlu olduğu gibi kapıcıya görevi nedeniyle
verilmiş olan konut için iş sözleşmesinin devamı süresince kira da
istenemez. Kapıcı ücretinin geçerli bir sebep olmaksızın gününde
ödenmemesi halinde mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır
ve bu durumdan kaynaklanan alacağın istenmesinde zamanaşımı süresi de
5 yıldır. Ayıca bu durumun İş Müfettişlerince tespiti halinde, her
işçi ve her ay için 956,44 TL idari para cezası uygulanır.

Çalışma mevzuatına ilişkin bu yaptırımların dışında, apartman
görevlisinin sigortasız çalıştırıldığının tespiti halinde ayrıca
sosyal güvenlik mevzuatına göre de çeşitli yaptırımlara maruz
kalınacaktır.
Şöyle ki,
Apartman görevlisi kapıcı dairesinde oturması karşılığı günde bir saat
bile istihdam edilse, ay içinde çalıştığı süre/7,5 formülü vasıtasıyla
bulunan gün sayısı dikkate alınarak asgari ücret üzerinden sigortalı
bildiriminin yapılması gerekiyor. Aksi halde yani bu durumun tespit
edilmesi durumunda, işyeri bildirgesinin verilmemesi nedeniyle 2
asgari ücret tutarında, hizmet bildiriminin yapılmadığı her ay için
yarım asgari ücret tutarında, işyeri katlarının geçersizliği ve ücret
bordrosunun düzenlenmemiş olması nedeniyle her ay için 1 asgari ücret
tutarında idari para cezası uygulanmakta, ayrıca çalıştığı süre
zarfındaki primler gecikme zammıyla birlikte tahsil edilmektedir.

Bu bakımdan, sonradan telafisi çok güç sonuçlarla karşılaşılmaması
adına kısmi süreli çalışacak apartman görevlisiyle kısmi süreli iş
sözleşmesi yapılarak çalıştığı süreye karşılık gelen ücretinin
ödenmesi ve SGK bildiriminin de yapılması asla ihmal edilmemelidir.

Kısmi süreli iş sözleşmesinin yazılı yapılması zorunlu olduğu gibi, bu
çalışmada haftalık 45 saatlik çalışma süresinin 2/3’ü aşılmamalı,
başka bir anlatımla haftalık çalışma süresi en fazla 30 saat
olmalıdır.
Apartman görevlisinin SGK bildirimlerinin yapılabilmesi için;

İlgili vergi dairesinden potansiyel vergi numarası alınmalı,
e-Devlet ‘de yer alan “İşyeri Bildirgesi (4-a lı Sigortalı
Çalıştırılanlar Yönünden)” uygulaması üzerinden işyeri bildirgesi ve
işe giriş bildirgesi gönderilmeli,
Apartman karar defterinin apartman bilgilerini gösterir ilk sayfası,
yönetici seçilen kişiyi gösterir sayfası, apartman görevlisi
alınmasına karar verildiğini gösterir sayfa ve en önemlisi sonradan
yaşanabilecek ihtilafların önüne geçilmesi amacıyla kısmi süreli iş
sözleşmesi taranarak işyeri bildirgesi ekinde SGK’ya gönderilmeli,
İşyeri bildirgesinin SGK Müdürlüğünce onaylanmasının ardından
e-Sigorta şifresi e-Devlet ’de yer alan “e-SGK Şifre” seçeneği
vasıtasıyla temin edilmeli,
SGK “İşveren sistemi” uygulaması üzerinden ay içindeki prim gün
sayısı, prime esas kazancı ve yararlanılacak teşvik kanun numarası
sisteme girilmeli,
Her ay için ücret hesap pusulası ve ücret bordrosu düzenlenerek
apartman görevlisinin imzası alınmalı, ücret bordrosunun bir nüshası
apartman görevlisine verilmelidir.

Bu hafta cevaplamaya çalışacağımız ikici soru da şöyle:

;Vergi mükellefiyetim devam ederken başka bir işyerinde 4/a kapsamında
sigortalı çalıştım. 7/3/2023 tarihinde emeklilik başvurusunda
bulundum. 8/3/2023 tarihinden sonra da SGDP’li olarak çalışmaya devam
ettim. Mart ayında geçmişten gelen Bağkur prim borçlarımı ödedim. Mart
ayı için Bağkur borcu oluşturuldu ve tamamını ödemek durumunda kaldım.
Aylığımı 1 Nisan’dan başlatacaklarını ama Mart ayı Bağkur ödemesini
iade edemeyeceklerini söylediler, doğru mudur? Ahmet Ç.:
BAĞ-KUR PRİM İADESİ ALABİLİR MİYİM?
2018/38 sayılı SGK genelgesine göre aynı süreler içinde 4/a (SSK) ve
4/b (Bağkur) kapsamında sigortalılığı bulunan ve 4/a kapsamındaki
sigortalılığı devam ederken işinden ayrılarak;

Aynı ay içerisinde tahsis talebinde bulunan sigortalıların, 4/b
kapsamında sigortalılıkları başlatılmamaktadır.
İşten ayrıldıkları tarihten farklı bir ayda tahsis talebinde bulunan
sigortalıların, 4/a kapsamında işten ayrıldıkları tarihten bir gün
sonra 4/b kapsamında sigortalılıkları başlatılmaktadır.

Ayrıca, tahsis talep tarihi itibariyle 4/b kapsamındaki hizmetlerinden
dolayı prim borcu bulunanların aylıkları, prim borçlarını ödedikleri
tarihi takip eden ay başından itibaren başlatılmaktadır.

Bu bakımdan, 2023/Mart ayı içinde 4/a kapsamında çalışmakta iken, aynı
ay içinde emeklilik başvurusunda bulunmanız ve Bağkur borçlarınızı da
tahsis talebinde bulunduğunuz Mart ayında ödemiş olmanız nedeniyle
Mart ayı için ayrıca Bağkur prim borcu tahakkuk ettirilmeksizin
tarafınıza 1 Nisan’dan itibaren emekli aylığı bağlanması gerekiyor.
Haliyle SGK Müdürlüğüne bu mihvalde müracaat ederek Mart ayına ait
Bağkur prim ödemelerinin iadesini istemeniz, kabul edilmemesi halinde
SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bir dilekçeyle başvurmanız
yerinde olacaktır.
Sevgili okuyucularımız Aksaray daki emeklilik ofisimiz de sosyal
güvenlikle ilgili sorunlarınıza ve yurtdışında çalışan
vatandaşlarımızın borçlanma ve şartları uygunsa emeklilik işlemlerinde
yardımcı olunmaktadır. İrtibat telefonu 0 532 541 02 70.

Gelecek hafta yeni konularda buluşmak üzere  hoşça kalın.