Saffet Çalışkan

TARIMSAL KESİNTİLER VE BU KESİNTİLERE GÖRE SİGORTALILIK VE EMEKLİLİK DURUMLARI

TARIMSAL KESİNTİLER VE SİGORTALILIK VE EMEKLİLİK DURUMLARI
Sevgili okuyucularımız artık tarımsal faaliyetlerin  başlamış olması
nedeniyle de bu hafta çiftçilerimiz ile ilgili tarımsal
kesintilerde sigortalılık ve buna dayalı emeklilik durumunu sizlerle
paylaşmak istiyorum.
Tarımsal kesinti diğer adı ile tevkifat kesintisi Sosyal Güvenlik
Kanunu’na göre belirlenen kişilerden zorunlu olarak yapılması gereken
kesintidir. Ziraat odasına ya da bulunduğunuz yerde Ziraat Odası yoksa
il/ilçe tarım müdürlüklerinde çiftçilik kaydınız açıldığında eğer
sigortalı çalışmıyorsanız ya da emekli değilseniz çiftçilik kaydınızın
başladığı tarihten itibaren tarım/çiftçi Bağ-Kur hizmetiniz
başlatılır. Tabi bu durum çiftçilik kaydı ilk defa 01 Ekim 2008
tarihinden sonra başlayanlar için geçerli.

Eğer çiftçilik kaydınız ilk defa 01 Ekim 2008 tarihinden önce
başladıysa sadece kayda göre çiftçilik kaydı esas alınarak geriye
dönük tarım bağkuru başlatılmıyor. Bu tarihten önce geriye dönük tarım
bağ kur u açtırabilmeniz için ise tarımsal tevkifat kesintisi
faturanızın olması, süt kesintisi olması, pancar kesintisi, tütün
koçanı olması, arpa, buğday v.s. kesinti faturanızın olması gerekiyor.
Bu yazımızda tarımsal kesintiye istinaden tarım bağkurunun nasıl
geriye çekileceği, tekel bağkur kesintileri sorgulama işlemleri ve sgk
tarımsal hakkında kesinti izlemeniz gereken yol konusund kısa bilgiler
vermek istiyorum.

Tarımsal kesinti nedir ?

Tarım tevkifat kesintisi halk arasında bilinen ismi ile bağkur
kesintisi uygulaması ilk defa 1995 yılında başlamıştır. Satmış
olduğunuz tarımsal ürünlerden, sütten, tütünden, fındıktan v.s. toplam
satış tutarı üzerinden yapılan bağkur kesintisini ifade eder. Örneğin
şu anda tarımsal kesinti oranı bağkur için toplam fatura tutarı
üzerinden %2’dir. 100 liralık bir ürün sattıysanız ve bağkura borcunuz
varsa satmış olduğunuz ofis ya da özel sektör işyeri sizden 2 lirayı
keserek bağkur borcunuza ödenmesi üzere Sosyal Güvenlik Kurumu’na
gönderir. Bu 2 lira bağkur borcunuzdan düşer. Tabi bu durum şu anda
mevcut yani tarımsal tevkifat klesintilerinin bağkur borcuna
aktarılması için sizin bir şey yapmanız gerekmiyor. Otomatik olarak
aktarılıyor.

01 Ekim 2008 tarihinden önce ise bu böyle değildi. Faturadaki
kesintinin bağkur borcunuza aktarılması için Sosyal Güvenlik Kurumu’na
dilekçe ve fatura ibraz ederek başvuru yaptığınızda bu kesintiler
bağkur borcuna aktarabilirdi.

Tarımsal kesinti tescili nasıl yapılır ?

Mahsul satın alan yerler kesinti yapılması gerekenlerden alım
esnasında kesinti yapmak zorundadırlar. Bunun için SGK’nın tarımsal
kesinti uygulaması üzerinden yetki alınması gerekmektedir. Eğer
işletme olarak tarımsal kesinti yapma yetkiniz yoksa bağlı olduğunuz
SGK’ya başvurarak hemen tescil açtırabilirsiniz.

Tarımsal kesinti nasıl yapılır ?

Tarımsal kesinti programı üzerinden SGK tarafından yetki verilmiş
işletmelerce kesinti yapılır. Kesinti oranı satış üzerinden %2’dir.
Zaten toplam satış bedeli girildiğinde sistem otomatik olarak
hesaplamaktadır.

Tarım tevkifat ile geriye dönük bağkur açtırma nasıl yapılır ?

Bağkur kesintisine göre geriye dönük olarak çiftçi bağkuru
açtırabilmek için gerekli belgeler şunlardır;

Müstahsil makbuzu bağkur kesintisini gösterir tablo ya da kesinti
yapıldığı gösteren fatura. (Eğer elinizde yoksa mahsulü satmış
olduğunuz yere dilekçe ile başvurarak talep edebilirsiniz. )
Tarım İB formu. Bu belgeyi kaydınızın bulunduğu Ziraat odası/İl-ilçe
tarım müdürlüklerine, bağlı bulunduğunuz koeperatife, tapu müdürlüğüne
ve muhtara onaylatmanız gerekiyor. Belgeyi indirmek için hemen bağkur
sigortalılık belgesi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Geriye dönük tescil talebini içeren dilekçe. Dilekçe örneği aşağıdaki
gibi olabilir.

Pancar ekiminden emeklilik nasıl oluyor ?

Eğer 2008/10 dönemi ve öncesinde adınıza pancar sattıysanız;

Pancar dairesinden bağkur kesinti listesini isteyin.
Ardından yine buradaki kayıtlarınızı gösterir tarım sigortalılık belgesi alın.
Sigortalılık belgesini aynı zamanda Ziraat Odası’na da doldurtun.
Bu belgeler ve aşağıdaki örnek dilekçe ile SGK’ya başvurarak geriye
dönük tescil açtırabilirsiniz.

Bunun için. SGK ya Bir dilekçe ile başvuru yapmanız yeterli
olacaktır.Yukarıdaki belgeler ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu’na
başvuru yaptıktan sonra öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu dilekçe
ekinde verdiğiniz kesintilerin Kurum’daki karşılığını bularak bunları
bağkur hesabınıza yükler. Kesintiler bağkur hesabınıza yüklendikten
sonra geriye çekme işlemi yapılır.

Tütün koçanı ile emeklilik nasıl olur ?

Peki tütün koçanı ile nasıl emekli olunur ? Tütün bağkur kesintileri
ile emeklilik yani bu koçana istianaden bağkuru geriye çekme işlemleri
de aynen yukarıda belirtildiği gibidir. Dilekçe örneği, İB formu ve
koçan ile birlikte bağlı olduğunuz SGK’ya müraacat ederek tescilinizi
geriye çektirebilirsiniz.

Tarım kesinti ile bağkur hangi tarihten başlar ?

Eğer kesintinin yapıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren
sigortalı olarak çalışmanız yoksa ve başka bir kapsamda bağkurlu
değilseniz en eski kesintinin yapıldığı tarihi takip eden ay başından
geriye dönük olarak tescil açılır.

Örnek:  16 Temmuz 1996 tarihli bir buğday kesinti faturanız varsa
bağkur tesciliniz 01 Ağustos 1996 tarihinden itibaren başlatılır.Eğer
kesinti tarihinden önce ya da kesinti tarihi ile birlikte başlayan
Ziraat odası kaydınız ya da koeperatif kaydınız v.s. varsa kesinti
tarihinden itibaren başka da bir şart aranmadan bağkur kesintisiz
olarak devam ettirilir. Ancak sadece kesinti var ve herhangi bir Kurum
kaydınız yoksa bu durumda kesinti tarihini takip eden yıl sonuna kadar
hizmet verilir. Sonrasında yeniden hizmet verilmesi için kesinti
aranır.

Örnek:  22.03.1997 tarihine ait tütün koçanı var ve ne ziraat odasında
ne tarım müdürlüklerinde ne de ilgili Kurumların hiç birisinde devam
eden kaydınız yok diyelim. Bu durumda bağkur tesciliniz 01.04.1997
tarihi itibariyle açılarak 31 Aralık 1997 tarihi itibariyle
durdurulur.

Eğer geriye dönük tarım bağkuru açıldıktan sonra aralarda sigortalı
çalışmanız varsa ya da esnaf/şirket ortaklığı bağkurunuz varsa bu
girişlere istinaden tarım bağkuru bu girişin bir gün öncesinden
durdurulur. Bu çalışmalarınız 360 günden az ise sonrasında talebiniz
halinde tarım bağkuru devam ettirilir. Eğer 360 günden fazla ise bu
durumda bu giriş tarihlerinden sonra tarım bağkurunun devam
ettirilebilmesi için yeniden kesinti şartı aranır.Tabi örnekler
çoğaltılabilir ve bu konuda da karşılaştığımız bir çok istisnai durum
söz konusu.

Çiftçi belgesi ile geriye dönük bağkur kaydı açılır mı ?

Sadece çiftçi belgesi ile bağkuru geriye dönük açtırma hakkınız
maalesef yok. Çiftçi belgesine ilave olarak yukarıda belirttiğimiz
şekilde satmış olduğunuz tarımsal bir üründen yapılan kesinti faturası
da gerekli. Bu ikisi ile birlikte bağkur tescilini geriye
çektirebilirsiniz.
Ziraat odası kaydıyla emeklilik mümkün mü ?
Tek başına ziraat odası, ilçe tarım v.s. kaydı geriye dönük bağkur
için yeterli olmamakta. Ziraat odası kaydınız ve varsa tarım/tevkifat
faturanız ile SGK’ya başvurarak geriye dönük bağkur açtırabilirsiniz.
ziraat odası kaydı ile bağkur tescilli yapabilir ve sonrasında
emeklilik için gerekli işlemleri yapabilirsiniz. Sadece ziraat odası
kaydı ile emeklilik mümkün değildir.
. Sevgili okuyucularımız bu yazılarımızı gönderdiğimiz Dikili de ki
Reyhan bağımızdan hepinize sağlıklı ve huzurlu günler
diliyoruz.Aksaray daki emeklilik ofisimizde SGK ile ilgili her türlü
soru ve sorunlarınıza yardımcı olunmaktadır.İrtibat telefonumz  532
541 02 70
Gelecek hafta yeni bir güncel konularda buluşmak üzere Hoşca kalın efendim

Saffet Çalışkan

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu