Yeni tip koronavirüs (Covid-19) sürecinde ‘bağışıklığı güçlü tutma’ en önemli başlıklardan biri oldu. Buna bağlı olarak bu süreçte pek çok kişi takviye edici gıdalara yöneldi.
Takviye edici gıdalar, Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği’ne göre “Normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla, vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, amino asit gibi besin öğelerinin veya bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstraktlarının tek başına veya karışımlarının kapsül, tablet, pastil, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formlarda bulunan ürünler” olarak tanımlanıyor.
Son dönemlerde artan taleple birlikte piyasa da gerçek olmayan takviye edici gıdalara rastlanıyor. Aynı zamanda artan bu talebin üzerindeki en büyük etki reklamlar olarak görülüyor. Bu reklamlar yanıltıcı olabiliyor.
BİR UZMANA DANIŞMAK ŞART
Takviye edici gıdaların kullanımında uzman görüşünün önemine dikkat çeken Eczacı Fatma Kip, konuya ilişkin Cumhuriyet‘ten Pınar Dereli’nin sorularını yanıtladı.
Kip, “Takviye edici gıdaların kullanımından önce vücutta neyin eksik olduğunun bir uzman tarafından belirlenmesi, eksikliğin dönemsel mi yoksa bir hastalık belirtisi olup olmadığının kontrolünün sağlanması, kişinin hastalık geçmişinin bilinmesi gerekiyor” dedi.
TAKVİYE EDİCİ GIDALAR NEDİR VE NE İÇİN KULLANILIR?
Kip, tüketilen besin maddeleri vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri karşılayamadığında bunların dışarıdan alınmasını sağlayan ürünlere takviye edici gıdalar denildiğini aktararak “Günümüzde besinlere uygulanan birtakım kimyasallar, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri almasına engel oluyor. Vücutta meydana gelen bu açığın giderilmesinde takviye edici gıdalar kullanılıyor” diye ekledi.
TAKVİYE EDİCİ GIDALARIN FAYDALARI NELERDİR?
Takviye edici gıdaların, vücuttaki ihtiyaçları karşılamanın yanında aynı zamanda bağışıklık sistemini de güçlendirdiğini aktaran Kip, “Gıda takviyelerinin içeriğinde bulunan doğal besinler sayesinde bu ürünler, vitamin ve mineral bakımından zengin oluyor” diye konuştu.
Kip, şöyle devam etti:
“Aynı zamanda takviyeler alınan besinlerden dolayı vücutta oluşan toksinlerin atılmasına yardımcı oluyor. Antioksidan içeriğe sahip bu ürünler stres, birtakım alışkanlıklar ve çevresel faktörlerin vücutta oluşturduğu zararlı etkiyi azaltıyor.”
BİLİNÇSİZ KULLANIMINDA NE GİBİ SORUNLAR OLUŞUYOR?
Günümüzde kullanımı oldukça yaygın olan bu gıda takviyelerini, mutlaka bir uzmana danışarak almak gerekiyor. “Takviye edici gıdaların bilinçsiz kullanımı, vücutta olumsuz etkilere sebep oluyor” diyen Kip, şöyle devam etti:
“D vitamininin fazla alınması sonucunda baş ağrısı, hipertansiyon, ağızda metalik tat, böbrek taşları, damar duvarında kalsiyum birikimi, pankreas iltihabı, bulantı ve kusma görülüyor.”
TAKVİYE EDİCİ GIDALAR SEBZE VE MEYVELERİN YERİNİ TUTAR MI?
“Takviye edici gıdalar sebze ve meyvelerin yerini tutmuyor” diyen Kip, “Kişide bulunan eksikliğin giderilmesinde oldukça etkili bir yol olarak görülüyor. Konsantre oluşu, sonuçlarda daha hızlı etki yaratıyor fakat bu ürünlerin güvenilir kişi ve üreticiler tarafından doktor kontrolü ile kullanılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Kip, “Örneğin saç dökülmesi olan bir kişinin her gün kaşık kaşık çörekotu yemesi mümkün değil. Ayrıca kaliteli üretim araçları ve ürünler kullanılarak elde edilen takviye edici gıdalar kişiye yayar sağlıyor. Güvenilir bir yerden alınan çörekotu yağı veya çörekotu yağı kapsülü kişiye fayda sağlayabiliyor” diye ekledi.
İNTERNET ÜZERİNDEN SATIŞI GÜVENİLİR Mİ?
“İnternet ortamında bir muhatabı olmadan alınan takviye edici gıdalar güvenli değil” diyen Kip, “Takviye edici gıdalarda yanlış yönlendirme ve yanlış bilgilendirme çok yaygın görülüyor. İnternette yüzde yüz etki gösterdiği ifade edilen ürünler bazen zararlı olabiliyor. Alınan ürünün kalitesinin sorgulanması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
TAKVİYE EDİCİ GIDALARI KİŞİLER KENDİ İSTEKLERİ ÜZERİNE ALABİLİR Mİ?
Kip, “Kişinin hangi vitamin ve minerallere ihtiyacı olduğunun bir uzman tarafından belirlenmesi, eksikliğin dönemsel mi yoksa bir hastalık belirtisi olup olmadığının kontrolünün sağlanması, kişinin hastalık geçmişinin bilinmesi gerekiyor” diyerek uzman görüşünün önemine dikkat çekti.
