Petrole ambargo planı fiyatı uçurdu
Fatma G. Kabasakallı – ABD, Avrupa Birliği (AB) ve pek çok diğer ülke Rusya’ya karşı yaptırım kararlarını bir bir uygulamaya başlarken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Rusya’ya karşı petrol ve doğal gaz ambargo çağrısı yanıt buldu.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Avrupalı müttefikleriyle Rusya’dan ham petrol ithalatına yasak getirme konusunda “aktif” görüşme halinde olduklarını açıkladı. Blinken’in açıklamasının ardından brent tipi varil petrol fiyatları bir gecede yüzde 18’lik artışla 139.13 dolar seviyesini gördü ve son 14 yılın zirve noktasına çıktı.
Yeni kaynak arayışları
Bir süre sonra hafif geri gelen brent petrol fiyatı 120 dolar seviyesine yaklaşırken, uzmanlar söz konusu petrol ithalatına getirilecek bir yasakla fiyatların 150 dolara çıkabileceğini öngörüyor. Bununla birlikte ABD’nin açıklamasının ardından Japonya da petrol ithalatını durdurmayı değerlendirdiklerini duyurdu.
Öte yandan Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve petrol ithalatına yasak getirilmesi durumunda olası bir petrol krizini önlemek amacıyla Washington’un yeni arz kaynağı arayışlarına girdiği ortaya çıktı. Amerikan “Axios” haber kuruluşu, ABD hükümetinin petrol ithalatı için Venezuela ve Suudi Arabistan’la görüşmelere başladığını duyururken, Başkan Joe Biden’ın önümüzdeki aylarda Suudi Arabistan’a bu amaçla bir ziyaret planladığını bildirdi.
Amerikan basınına yansıyan haberlerde, bazı ABD’li senatörlerin Rusya’dan gelen petrolün muadili olarak Venezuela petrolünü önerdiği ve bir grup üst düzey ABD yetkilisinin geçtiğimiz cumartesi günü Venezuela’ya uzun yıllardan beri ilk ziyareti gerçekleştirdiği yansıdı. Öte yandan petrol fiyatlarında yaşanan artışın savaş ve yaptırım altındaki Rus ekonomisini canlandırmaya yardımcı olacağı endişesi de bazı Amerikalı yetkililerce dile getiriliyor.
110 milyar $’ı aşan geliri var
Rus Merkez Bankası’nın rakamlarına göre, Rusya’nın ham petrol geliri 2021 yılında 110.2 milyar doları bulurken, boru gazından 54.2 milyar dolar, sıvılaştırılmış doğal gazdan (LNG) 7.6 milyar dolar gelir elde etti.
Rus petrol ihracatının yüzde 60’ı OECD Avrupa bölgesine gönderilirken, yüzde 20’si Çin’e satılıyor. Rus petrolü, Avrupa’nın ise petrol ihtiyacının üçte birini karşılıyor.
Goldman Sachs yorumu
Goldman Sachs ise değerlendirmesinde, Avrupa’nın Rus petrol ithalatına 4.3 milyon varil/gün düzeyindeki bağımlılığı nedeniyle “(Avrupa’nın) böylesi koordineli bir yanıtının zaman alacağını ve kısa vadede yalnızca ABD yasağı olasılığının” bulunduğuna dikkat çekti.