Kamyoncu yolların kralı oldu

Ulusarası Kara Taşımacılığı Birliği’nin (IRU) 2021 tarihli son raporunda, dünya genelinde, 20 ülkede 800 taşımacılık şirketinin verileri irdelendi. IRU, geçen yıl sürücü pozisyonlarının yüzde 20’sinin doldurulmadığı, en şiddetli sürücü sıkıntısının da Avrasya’da yaşandığını belirledi. Çin ise, yüzde 4’ü ile en az etkilenen ülke oldu.

Avrupa’da ise durum 2019 yılına göre iyileşti. Pandeminin etkisinin azalmasıyla birlikte, doldurulmayan sürücü pozisyonları, otobüs ve tur otobüsü sürücüleri için yüzde 20’den yüzde 5’e ve kamyon sürücüleri için yüzde 24’ten yüzde 7’ye, yaklaşık dörtte üç oranında düştü.

Rapora göre, taşımacılık şirketleri, ekonomiler toparlandıkça ve ulaşım hizmetlerine olan talep arttıkça 2022’de sürücü sıkıntısının yeniden yoğunlaşacağını tahmin ediyor. Avrupalı ​​şirketler bu yıl sürücülerde yüzde 17’lik bir düşüş bekliyor. Bu açığın Meksika’da yüzde 18, Türkiye’de yüzde 20, Rusya’da yüzde 24 ve Özbekistan’da yaklaşık üçte birine ulaşması bekleniyor.

IRU anketi ayrıca sürücü eksikliğinin nedenlerini araştırdı ve tüm bölgelerde eğitimli sürücü eksikliğinin ana neden olduğunu gösterdi.

IRU’nun saptamasına göre, salgının daha da ağırlaştırdığı zorlu çalışma koşulları, kadınları ve gençleri mesleğe çekmedeki zorluklar ana sorunları oluşturuyor.

KADINLARA GÖREV

Kadınları istihdam etmek çözüm gibi görülse de rapor, kadınların şöförlük mesleğine ilgisinin de çok düşük olduğunru gösteriyor. Dünya çapında kamyon şoförlerinin sadece yüzde 2’si kadın ve ankete katılan tüm ülkelerde kadın kamyon şoförlerinin yüzdesinin düştüğü görüldü. Bununla birlikte, Avrupa’da kadın otobüs ve tur otobüsü sürücülerinin payının 2020’de toplam işgücünün yüzde 10’undan yüzde 16’sına çıkması cesaret verici işaret olarak görüldü.

Gençlerin mesleğe olan ilgisi de umut vermiyor. Rapora göre, 25 yaşın altındaki kamyon şoförlerinin oranı bütün ülkelerde düşük. 25 yaş altı şöförlerin oranı, Avrupa ve Rusya’da yüzde 5’e, Meksika’da yüzde 6 ve Türkiye’de ise yüzde 7’ye düştü. Profesyonel kamyon şoförlerinin ortalama yaşının şu anda dünya çapında 50’ye yaklaşması ve her yıl giderek yaşlanmasıyla meslek açısından son derece önemli bir risk olarak görülüyor.

TÜRKİYE’DE DURUM

Raporda yer almamasına karşın, Türkiye’de şoför eksikliğinin yaşandığı biliniyor ve nedeni de dünya ile aynı. Kadınlar bu iş kolunda çalışmak istemiyor ve yüksek gelir sağlamladığı için gençler de şöförlüğü meslek olarak ilk tercihleri olarak görmüyor. Türkiye’de, genelde asgari ücret ve günlük harcırah verilerek şöför çalıştırılıyor. Türk şoförleri, Avrupa’da aylık 2000 bin Euro, yaklaşık 32 bin TL gelir elde etmelerinin mümkün olduğunu görünce, yurtdışına gtime imkanlarını aramaya başladı. Pasaport ve sürücü belgelerinin denkliği gibi sorunları aşanlar Avrupa’da çalışmaya başladı. Avrupa’nın yaşadığı sorunu aşamaması halinde Türk şoförlerine daha cazip şartlar sunması mümkün.