EŞE,ERKEK VE KIZ YETİMLERLE,ANA-BABAYA ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANABİLME ŞARTLARI
Sevgili okuyucularımız bu hafta çalışan sigortalının vefatında geride
bıraktıkları
eş yetimler ve ana-babaya dul ve yetim aylığı bağlanabilmesini ele alacağız
Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları Nelerdir?
Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine
ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
a-) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi
bildirilmiş veya,
b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en
az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık
ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır. Ayrıca
a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya
malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak
kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı,
sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte
bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için
öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri
sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı
tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar
bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
Ancak, 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında
borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.
Ayrıca, kendi nam ve hesabına (5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine
ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık
sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının
ödenmiş olması şarttır.
Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?
Ölüm aylığı, ölen sigortalının;
a-) Eşine,
b-) Çocuklarına,
c-) Anne ve babasına bağlanır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal
evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık
bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında
veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi
sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde %
75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Çocuklarına Aylık Bağlanmasının
Şartları Nelerdir?
Ölen sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların
cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali
gibi kıstaslar mevcuttur.
Hak sahibi çocuklara ölüm aylığı bağlama şartları aşağıda açıklanmış
olmakla birlikte, 21/03/2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanun ile hak
sahibi çocuklar için yeni düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre,
27/3/2018 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan
çocuklardan 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise
ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması
halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta
iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak
sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri
devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.
Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim
görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim
görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim
kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış
olmaları
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri
hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması şarttır.
Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri
hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul
kalmış olmaları şarttır. Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi
için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.
Malul çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için ;
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında
yitirdiği tespit edilen malul çocuklara da evli olup olmadığına,
yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.
Malul çocuklara bağlanan ölüm aylıkları;
– Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e)
bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında çalışmaya başladıkları tarihi,
– Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı tarihi,
– Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında
yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas
tutulan rapor tarihini,
izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Anne Ve/Veya Babasına Aylık
Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra vefat eden
sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için de yine
birtakım kıstaslar mevcuttur. Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın
altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye
artan hisse olmak zorundadır. Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü
kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net
tutarından az olmak zorundadır. Yine anne ve/veya babaya ölen
çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak
kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık
bağlanmamış olması da şarttır.
Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları
taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından
geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı
bağlanmaktadır.
Sevgili okuyucularımız gelecek hafta inşallah bağlanan dul ve yetim
aylıklarının hangi durumlarda kesileceğini ele alacağız.
Buradaki yazılarımızda kişisel sorulara cevap vermemiz çok uygun
olmuyor.SGK ile ilgili kişisel sorularınız için Aksaraydaki
Emeklilik ofisimiz hafta içi açık olup, 0 532 541 02 70 telefonumuzdan
da cevap vermeye çalışıyoruz.
Gelecek hafta buluşmak üzere Dikili den Reyhan bağımızdan sağlıklı ve
huzurlu günler diliyorum.