EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞMA VE YURT DIŞINDA ÇALIŞTIRILACAK İŞÇİLERİN SGK BİLDİRİMLERİ

Sevgili okuyucularımız  toplumu basının ve sosyal medyanı büyük ölçüde
gündeminde olan EYT ile ilgili, yasalaşmadan daha önce de ifade
ettiğim gibi konuşmayı uygun bulmuyorum. Bu yasa çıktıktan sonra  daha
net olarak gelişmeleri sizlerle paylaşacağız inşallah. Şimdi varsayım
ve duyumlara göre konuşmanın uygun olmayacağı kanaatindeyim
Ancak şu kadarını söyleyebilirim. 8.9.1999 tarihi baz alınacağı
nedeniyle sigorta başlangıç tarihi  geçen hafta detaylıca
açıkladığımız borçlabmalarla bu tarihe gerileyecek olanlar bu
borçlanmalarını bu ay yaparlarsa ocak ayında ki artışlardan
etkilenmemiş olacaklardır.
.  Şimdi gelelim bu haftaki yine gerek işçilerimiz, gerekse iş
verenlar açısından geneli  ilgilendiren  iki konuyu bu hafta sizlerle
detaylıca paylaşacağız inşallah.

İlk konumuz; Emeklilik sonrası çalışmaya devam edeceklerin kıdem tazminatı

İlk defa 2008/Ekim öncesi sigortalı olan, sonrasında yaş, prim günü
ve sigortalılık süresi şartlarını sağlayarak emekli olan vatandaşların
hem emekli aylığı alıp, hem de özel sektöre ait bir işyerinde sosyal
güvenlik destek primine (SGDP) tabi çalışmaları mümkün bulunmaktadır.

SGDP’ye tabi çalışmalar özel sektöre ait farklı bir işveren yanında
olabileceği gibi emeklilik nedeniyle işten ayrılan işçinin hemen
ertesi gün veya daha sonraki bir tarihte aynı işveren yanında
çalışmaya başlaması suretiyle de olabilmektedir.

Emeklilik nedeniyle işten ayrılan işçilerin kıdem tazminatına
geldiğimizde, Yargıtay kararları doğrultusunda bu işçilerin kıdem
tazminatlarını alarak çalışmaya devam etmeleri ya da kıdem
tazminatlarını emeklilik sonrası ikinci çalışma dönemi sona erdikten
sonra almaları mümkündür.

İşçinin emeklilik sonrası kıdem tazminatını aldıktan sonra aynı
işveren yanında yeniden çalışmaya başlaması

İşçinin emeklilik sonrası kıdem tazminatını alarak işten ayrılmasının
ardından aynı işveren yanında SGDP’ye tabi olarak yeniden çalışmaya
başlaması halinde emeklilik öncesi çalışmasından kaynaklanan kıdemi
sıfırlanmış olacaktır. Bu durumda emeklilik sonrası ikinci çalışma
döneminin de kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona ermesi
halinde işçiye ikinci çalışma dönemindeki kıdemine göre en son
giydirilmiş brüt ücreti üzerinden kıdem tazminatı ödenecektir. Aksi
halde, yani emeklilik sonrası çalışma kıdem tazminatını hak edecek
şekilde sona ermediği takdirde emeklilik sonrası ikinci çalışma dönemi
için işçiye kıdem tazminatı ödenmeyecektir.

Bu kuralın tek istisnası ise emeklilik nedeniyle SGDP’ye tabi
çalışmakta iken emekli aylığını kestirip tüm sigorta kollarına tabi
çalışmaya başlayan işçinin SGK’dan alacağı emekli olabilir yazısı ile
tekrar işverenine başvurmasıdır. Bu durumda işçinin ikinci çalışma
dönemindeki kıdemi bir yıldan fazla ise emeklilik nedeniyle işten
ayrılmasına bağlı olarak işverenin kıdem tazminatı ödemesi
gerekecektir.

İşçinin emeklilik sonrası kıdem tazminatını almadan aynı işveren
yanında yeniden çalışmaya başlaması

İşçinin emeklilik nedeniyle işten ayrılmasına rağmen kıdem tazminatını
almadan SGDP’ye tabi çalışmaya devam etmesi halinde kıdemi
sıfırlanmamış olacaktır.

Bu durumda ikinci çalışma döneminin;

-Kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona ermesi halinde, işçiye
hizmet akdinin sona erdiği tarihteki giydirilmiş brüt ücreti üzerinden
ve her iki çalışma dönemindeki çalışma süresi dikkate alınarak kıdem
tazminatı ödenecektir. Haliyle işçinin ikinci çalışma dönemindeki
kıdemi bir yıldan az bile olsa birinci ve ikinci çalışma dönemindeki
toplam kıdemi dikkate alınarak kıdem tazminatı ödenecektir.

-İşçinin istifası veya işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan
davranışları nedeniyle işveren tarafından feshi halinde ise ikinci
çalışma dönemi için kıdem tazminatı ödenmeyecektir. Ancak, işçinin
emeklilik nedeniyle işten ayrıldığı tarihe kadar olan kıdemi ve
emeklilik nedeniyle daha önce işten ayrıldığı tarihteki giydirilmiş
brüt ücreti üzerinden kıdem tazminatının ödenmesi gerekecektir. Ayrıca
hesaplanacak kıdem tazminatının işçinin talebine bağlı olarak ikinci
çalışma döneminin sona erdiği tarihe kadar mevduata uygulanan en
yüksek faiziyle birlikte ödenmesi gerekecektir.

5/G KAPSAMINDAKİ EMEKLİ ÇALIŞANLARININ SGK BİLDİRİMLERİ

Bir okurumuzun sorusu  da cevaplıyalım.Soru şöyle; Iraktaki
şantiyemize götüreceğimiz emekli çalışanımızın SGK bildirimlerini
hangi belge türü ile yapmamız gerekir, prim teşvikinden yararlanabilir
miyiz?

5510 sayılı Kanunun 5/g bendinde, Ülkemiz ile sosyal güvenlik
sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki
işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri hakkında,
kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin
uygulanacağı öngörülmüştür.

2018/38 sayılı Genelgede ise “Kurumumuzdan yaşlılık aylığı veya
malullük aylığı almakta iken Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi
kapsamında çalışmaya başlayanlara aylıkları kesilmeksizin kısa vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacaktır.”
şeklinde açıklama yapılmıştır.

Bu bakımdan, yaşlılık aylığı almakta iken 5/g kapsamında istihdam
edilen sigortalılar için 2 nolu belge türü (sosyal güvenlik destek
primi) değil, 5/g kapsamındaki sigortalıların bildirildiği 21 nolu
belge türü (Türk işverenler tarafından sosyal güvenlik sözleşmesi
imzalanmamış ülkelere götürülerek çalıştırılan Türk işçileri)
seçilmelidir.

Ayrıca özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde
çalıştırmak üzere götürdükleri sigortalılardan dolayı 5510/81-i
bendinde yer alan (06486 kanun numaralı) 5 puanlık prim indiriminden
yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. Sözkonusu bentte her ne kadar “…
sosyal güvenlik destek primine tabi tutulmak suretiyle çalışanlar
hakkında bu bent hükümleri uygulanmaz” hükmü yer alsa da 21 nolu belge
türü ile bildirilen emekli çalışanlar hakkında sosyal güvenlik destek
primi hükümlerinden ziyade kısa vadeli sigorta kolları ile genel
sağlık sigortası hükümleri uygulandığından, 06486 sayılı Kanun
numarası seçilmek suretiyle beş puanlık prim indiriminden
yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Sevgili okuyucularımız gelecek hafta yine sizleri ilgilendiren
konularla  sizlerle birlikte olmak üzere  hepinize sağlıklı ve hayırlı
günler diliyorum. Aksaray daki emeklilik ofisimiz de gerek yurt dışı
ndaki vatandaşlarımızın Türkiye ye gelmelerine gerek kalmadan
borçlanmalarını gerçekleştirmek gerekse diğer konularda sizlere
yardımcı olunmaktadır.İrtibat telefonumuz 0 532 541 02 70  Hoşça kalın
efendim.