Doktorun çığlığı… Beyaz kod
– “Hekimlik mesleği üyeleri arasına katıldığım şu anda, hayatımı insanlık yoluna adayacağımı açıkça bildiriyor ve söz veriyorum.” Mesleğe bu yeminle başlayan hekimler, dozu giderek artan sözlü ve fiziksel şiddet karşısında neredeyse mesleklerini bırakma noktasına gelmiş durumda.
– Basına yansıyanlar vahim bir tablonun sadece görünen yüzü. Beyaz Kod, sağlık çalışanlarının şiddete uğradıklarında kullandıkları bir hat. Son altı yılda bu kodla 80 binin üzerinde saldırı bildirildi. Resmi verilere göre günde 30 sağlık çalışanı sözlü veya fiziksel şiddete uğruyor. Hekimler, acil yasal düzenleme istiyor.
MESLEĞİ BIRAKIRDIM
DOKTOR Bahaddin Ahmet Yalçın’ın (30) geçen temmuzda Şanlıurfa Harran Üniversitesi Araştırma Uygulama Hastanesi Çocuk Kliniği’nde hasta yakını Abdulkadir Keskinli’nin ‘kaldırım taşlı’ saldırısına uğramasıyla sağlıkta şiddet gündeme gelmişti. Saldırıdan sonra 36 saat yoğun bakımda kalan Dr. Yalçın, “Yaşadıklarım şevkimi kırdı” diyor ve şöyle konuşuyor:
– Türk Nöroloji Derneği Nöroloji Koordinasyon Grubu üyesi Dr. Aslı Şentürk: Hekimlerin moralsiz ve motivasyonsuz çalışmasında sağlıktaki şiddetin rolü büyük. Ağır koşullarda çalışmanın yanısıra, ‘kapıda bekleyen’ şiddet hizmeti olumsuz etkiliyor. Günde 80 hasta bakıyor ve sürekli şiddet gerilimi yaşıyoruz. Kapımıza gelip ‘Sizi boşuna öldürmüyorlar’ diyenler oluyor. Belinde silahla gelen hastalar var. Sözel şiddet zaten rutine bağlanmış. Mesleği güvenli yapamamak kadar kötü bir şey yok. Can güvenliği sorununa, çok hasta bakmak, döner sermaye alamamak, düşük maaşlar da eklenince doktorlar başka ülkelerde çalışma arayışına girdi. Dil bilmeyenler kurslara gidip geliştirmeye çalışıyor. Özellikle doktor açığının olduğu Almanya, İngiltere, Hollanda’ya çok giden var.
– Tıp Hukuku Derneği Başkanı avukat Sunay Akyıldız: Sağlık Bakanlığı bu konuda çalışmalar yapıyor. Personeline karşı işlenen suçlar nedeniyle hukuki yardım hakkında yönetmelik düzenledi. TCK’da da kamu görevlisi kavramı ile sağlık çalışanlarına karşı işlenen öldürme, yaralama ve hakaret suçlarında cezada ağırlaştırılma getirildi. Önerimiz bu düzenleme örneği gibi, sağlık çalışanlarına karşı suç işlemek suretiyle sağlık hizmetini engelleyenler için de cezada ağırlaştırıcı sebebin kanuna eklenmesi.
ALO 113
Sağlık Bakanlığı’nın ‘Beyaz Kod’ olarak bilinen Alo 113 hattına son 6 yılda bildirilen şiddet olayı sayısının 80 bini aştığı tahmin ediliyor. Bu olaylarla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı avukatlarının 34 bin 510 dosyayı incelediği ve açılan dava sayısının 4 bin 800’ü bulduğu belirtildi. Hekimler Şiddete Karşı Birleşiyor Platformu’nun araştırmasına göre, fiziksel şiddete uğrayan doktorların yüzde 37’si hiçbir olayda ‘Beyaz Kod’ kullanmamış. Yüzde 51’i Beyaz Kod’un sonuç vereceğine inanmadığı için bu yola başvurmadığını söylüyor. Araştırmaya göre Beyaz Kod verenlerin yüzde 50’si de hiçbir sonuç almamış.
DURUM VAHİM
– TÜRK Tabipleri Birliği (TTB) Yüksek Onur Kurulu üyesi Dr. Ali Özyurt: Yeterli personel bulunmaması, uzun bekleme süreleri, aşırı kalabalık, yoğun ve uzun süreli çalışma şiddeti tetikler. Müşteri kavramı sonucu yüksek beklentilerin oluşması, sağlık çalışanlarına yönelik mesleki değersizleştirme ve itibarsızlaştırma da şiddeti meşrulaştırıyor. Bunun üzerine idari işlemlerin yapılmaması, güvenlik yetersizliği ve şiddeti uygulayanların cezasız bırakılarak toplum gözünde kahramanlaştırılması şiddeti bir çözüm aracı haline sokuyor. Sağlıkta şiddetin önlenmesi için Sağlık Bakanı, sağlık ortamının tüm bileşenleriyle işbirliği yapmalı ve sağlıkta şiddet yasası ivedilikle çıkarılmalı.
ÖLDÜRÜLMEKTEN KORKUYORUZ
– Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) Başkanı Şenol Atakan: Silahlanmaya sıcak bakmıyoruz. Ancak öldürülmekten korkuyoruz. Acilen TCK’da caydırıcı düzenlemeler yapılmalı. Kabahatler Kanunu çerçevesinde sağlıkta şiddete başvuranların maddi olarak cezalandırılması gerekiyor. Sağlıkta Şiddet Yasası’nın bir an önce çıkartılması, uzun vadede hizmetin tanımlanması gerekiyor.