DEPREMDEN ZARAR GÖREN ÖZEL SEKTÖR İŞVERENLERİMİZİN PRİM ERTELEME İŞLEMLERİ
Sevgili okuyucularımız bu hafta depremden zarar gören 11 ilimizdeki özel sektör işverenlerimizle ilgili ;Sosyal Güvenlik Kurumu nun 13Şubat tarihli genel yazısında belirtilen sosyal güvenlik primlerininertelenmesi hususunu ele almak istiyorum. Depremden zarar gören işverenlerin prim erteleme işlemleriSosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 13/2/2023 tarihli Genel Yazıdadeprem felaketi nedeniyle mücbir sebep kapsamına alınan 11 ilimizdefaaliyet gösteren özel sektör işyerlerinin;2023/Ocak Şubat ve Mart ayına ilişkin muhtasar ve prim hizmetbeyannamelerinin SGK bildirimleri kısmının verilme süresinin 26/5/2023tarihine kadar,6/2/2023 tarihinden önce ödeme süresi sona ermiş prim borçları ile2023/Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, aylarına ait primborçlarının ödeme süresinin 31/8/2023 tarihine kadar,Ertelendiği açıklanmıştır.Sözkonusu 11 ilde faaliyet gösteren işyerlerinin beyanname vermesüreleri ile prim borçlarının ertelenebilmesi için herhangi birbaşvuruya gerek olmayıp, erteleme işlemi işyerinin SGK sicilnumarasında yer alan il koduna bakılarak Sosyal Güvenlik Kurumutarafından merkezden yapılmaktadır.Bu kapsamdaki işverenlerin ödeme vadesi geçmiş prim borçlarıertelendiğinden, vadesi geçmiş idari para cezası borçlarınınbulunmaması ve ilgili kanunlarda öngörülen diğer şartları da sağlamışolmaları kaydıyla beyannamelerini teşvikli olarakdüzenleyebileceklerdir. Ancak, prim teşviklerinden yararlanabilmekiçin üç aylık süreye ilişkin MUHSGK’nın 26/5/2023 tarihine kadarverilmesi, ayrıca erteleme kapsamına alınan ödeme vadesi geçmiş primborçları ile cari dönem prim borçlarının 31/8/2023 tarihine kadarödenmesi ya da 6183/48. maddenin altıncı fıkrasına istinaden 31/8/2023tarihine kadar tecil ve taksitlendirme başvurusunda bulunulmasıgerekiyor.Diğer illerdeki işyerlerinin borçları deprem nedeniyle nasıl ertelenir?SGK Genel Yazısında deprem felaketinin yaşandığı iller dışındakiişyerleri için 5510/91-1. fıkrası uyarınca talepte bulunulması halindebu işyerleri için söz konusu fıkra doğrultusunda işlem yapılmasınınmümkün bulunduğu açıklanmıştır.Dolayısıyla mücbir sebep kapsamına alınan 11 ilde şubesi bulunanişverenlerin farklı illerde de şubelerinin bulunması halinde, buişyerleri için bağlı bulunulan sosyal güvenlik merkezine başvurudabulunulması halinde bazı şartlar dahilinde muhtasar ve prim hizmetbeyannamesi verme süresi ile prim ödeme süresi ertelenebilecektir.Bu kapsamdaki işverenlerin MUHSGK’da SGK bildirimleri kısmının verilmesüresi ile prim ödeme süresinin ertelenebilmesi için;6/2/2023 tarihinden 6/5/2023 tarihine kadar işyerinin bağlı bulunduğusosyal güvenlik merkezine erteleme başvurusunda bulunmaları,Kurumca yapılacak inceleme sonrasında ilgililerin prim ödeme aczinedüştüklerinin tespit edilmesiGerekiyor.Erteleme kapsamına hangi dönem beyannameleri girer, beyannameler nezamana kadar verilebilir?Mücbir sebep kapsamına alınan iller dışındaki şubeler için ertelemekararı alınması durumunda, yasal verilme süresi 6/2/2023 ila 6/5/2023tarihleri arasında sona eren 2023/Ocak, Şubat ve Mart ayına aitmuhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin SGK bildirimleri kısmının engeç 6/5/2023 tarihine kadar verilmesi gerekecektir.Ertelenmesine karar verilen borçların ödeme süresi ne zaman sona eriyor?Sözkonusu 11 il dışındaki şubeler yönünden prim borçlarınınertelenmesine kararı verilmesi halinde 2023/Ocak, Şubat ve Mart ayınailişkin prim borçlarının ödeme süresi, depremin meydana geldiğitarihten itibaren bir yıla kadar ertelenebilmektedir. Ayrıca depreminmeydana geldiği 6/2/2023 tarihinden önceki ödeme vadesi geçmiş primborçları da erteleme kapsamına alındığından 2022/Aralık ve öncekidönemlerden kaynaklanan prim borçlarına 6/2/2023 tarihinden ertelemesüresinin sonuna kadar gecikme zammı işletilmeyecektir.Uygulamada 5510/91-1. fıkra uyarınca talepte bulunan işverenlere aitprim borçlarının genelde bir yıllık sürenin sonuna kadar ertelendiğigörüldüğünden, Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenen işverenlerin11 il dışındaki illerde kurulu bulunan işyerlerinin 2023/Ocak, Şubatve Mart ayından kaynaklanan prim borçları ile 6/2/2023 tarihinden öncevadesi geçmiş prim borçları da 6/2/2024 tarihine kadarertelenebilecektir.Ertelemeye tabi tutulan işyerleri için borcu yoktur yazılarıİşverenlerin gerek depremden zarar gören 11 ildeki işyerlerinden,gerekse bu iller dışındaki kurulu bulunan ve ödeme aczinedüştüklerinin tespitinin ardından prim erteleme işlemleri tamamlanmışişyerlerinden kaynaklanan vadesi geçmiş prim borçları ile ertelemeyetabi tutulan cari dönem prim borçları, erteleme süresinin sonuna kadarkamu kurum ve kuruluşlarına sunulacak borcu yoktur yazılarında dikkatealınmayacaktır. Yazımızın sonuda şu hususu da belirtmekte fayda görüyoruz;Depremden etkilenen işverenlerin diğer illerde faaliyet gösterenişyerlerinden kaynaklanan prim borçlarının ertelenebilmesi için ödemeaczine düşüp düşmediklerinin tespitine yönelik incelemeler, mevcuttaher bir ildeki sosyal güvenlik denetmenlerince ayrı ayrıyapılmaktadır. Bu uygulama ise hem işverenler nezdinde, hem de zatenağır bir iş yüküyle karşı karşıya olan sosyal güvenlik denetmenlerinezdinde gereksiz bir iş yükü oluşturmaktadır.5510/91-1. fıkrası uyarınca, farklı illerde kurulu bulunan şubeleriiçin erteleme talebinde bulunan işverenlerin ödeme aczine düşüpdüşmediklerine yönelik incelemelerin Türkiye geneli talepte bulunulanşubeler yönünden tek kanaldan yapılması hem gereksiz iş yükünükaldıracak hem de erteleme kararlarının daha kısa süre içindealınmasına yardımcı olacaktır. Sevgili okuyucularımız gelecek hafta yeni bir güncel konuda buluşmaküzere hoşça kalın efendim.
