Çiklit balıkları (Pseudotropheus zebra) ve vatozlara (Potamotrygon motoro) odaklanan araştırmacılar, ilk aşamada bir su haznesindeki balığa, tümü mavi veya sarı olan en fazla beş adet kare, daire ve üçgenden oluşan bir görüntü gösterdi.
Balıkların, şekillerin adedini ve rengini akıllarında tutmaları için beş saniye verildi ve sonrasında haznede açılan, üzerlerinde farklı görüntüler bulunan iki kapıdan birini seçmeleri gerekiyordu. Kapıların üzerindeki görüntülerinin birinde ilk görselden bir fazla, diğerinde bir eksik geometrik şekil bulunuyordu.
Testteki kural basitti: Orijinal görüntüdeki şekiller maviyse, balığın fazladan bir şeklin bulunduğu kapıya; eğer sarıysa, şekillerin bir eksik olduğu kapıya gitmeleri gerekiyordu. Doğru kapıyı seçenler yiyecekle ödüllendirildi. Sekiz çiklit balığından altısı ve sekiz vatozdan dördü eğitimlerini başarıyla tamamladı. Testlerde balıkların toplama işlemini daha kolay öğrendikleri görüldü. Balıkların sadece bir davranış kalıbı ezberlemediğinden emin olmak için araştırmacılar, geometrik şekillerin boyutunun ve sayısının değiştiği testler uyguladı. Bir denemede, ilk olarak üç mavi şekil gösterilen balıklardan “artı bir” veya “eksi bir” yerine “artı bir” ve “artı iki” seçenekleri olan kapılar arasında seçim yapmaları istendi. Balıklar, görece kolay olarak, daha çok sayıda şeklin olduğu kapıyı seçmek yerine, aritmetik ilişkiyi gerçekten anladıklarını göstererek “artı bir” yönergesini tutarlı bir şekilde takip ettiler.
