BAĞ-KUR GÜNLERİ SİLİNMİŞ VATANDAŞLARIMIZ NE YAPABİLİR?
Bu kouda Tarık bey in sorusu şöyle:;1995 den beri Bağkur’luyum 15yılını yatırmışım. Geriye kalan 10 yılım silinmiş, ne yapmalıyım?Tarık T.;Sosyal güvenlik mevzuatında çeşitli tarihlerde yapılan düzenlemelerleprim borçlarını ödemeyen Bağkur kapsamındaki vatandaşlarımızınsigortalılıkları durdurulmuş, bu sürelere ilişkin prim borçları dasilinmiştir. Ancak sonradan talep etmeleri ve silinen Bağkursürelerine ilişkin prim borçlarını beyan edecekleri kazanç miktarıüzerinden ödemeleri halinde durdurulmuş sigortalılık süreleri ihyaedilmektedir.Son olarak 7326 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile 30/4/2021 veöncesi sürelere ilişkin prim borçlarını ödememiş Bağkur’luvatandaşların ödenmeyen sürelere ilişkin sigortalılıkları durdurulmuşve bu sürelere ilişkin prim borçları silinmiştir.Ödenmeyen prim borçları nedeniyle Bağkur günleri silinmiş vatandaşlarbu süreleri sonradan nasıl kazanabilir?30/4/2021 ve öncesi Bağkur prim günleri silinmiş olan vatandaşlaröncelikle 2021/21 sayılı SGK Genelgesinin 2 nolu ekinde yer alanbaşvuru formunu doldurduktan sonra sigortalı dosyalarının bulunduğusosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri gerekiyor.Başvuru formunun doldurulması sırasında “Prime Esas Günlük KazançBeyanı” olarak başvuruda bulunulan tarihteki günlük asgari ücret ilaasgari ücretin 7,5 katı arasındaki bir tutarı seçmeleri mümkün. Primeesas kazanç tercihinde bulunmamaları halinde ise asgari ücretüzerinden tercihte bulundukları kabul edilmektedir.İhya edilecek sürelere ilişkin borçlar yapılandırma kanunuçerçevesinde ödenmesi mümkün mü?7440 sayılı Kanunla 31/12/2022 tarihinden önceki sürelere ilişkinBağkur prim borçlarının enflasyon oranları üzerinden hesaplanacakfaiziyle birlikte ödenmesine imkan sağlanmış olsa da, 30/4/2021tarihinden önceki durdurulmuş sigortalılık sürelerinden kaynaklananBağkur prim borçları yapılandırma kapsamına alınmamıştır. Haliyledurdurulmuş sürelere ilişkin ödenecek prim borcu;Durdurulmuş süre X Seçilen prime esas kazanç X % 34,5 formülüvasıtasıyla hesaplanacaktır.Örneğin 785 gün durdurulmuş Bağkur günü bulunan bir vatandaşın17/4/2023 tarihinde günlük asgari ücret (333,60 TL) üzerinden ihyabaşvurusunda bulunduğu düşünüldüğünde, ödeyeceği Bağkur primi;785 X 333,60 X % 34,5 = 90.347,22 TL olacaktır.Bu şekilde hesaplanan borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren 3 ayiçinde ve eksiksiz olarak ödenmesi gerekiyor.Yapılandırma kanunu kapsamında ise durdurulan süreler dışında31/12/2022 tarihine kadar olan prim borçlarının ödenmesi mümkün.Durdurulmuş sigortalılık süresinin bir kısmının ödenmesi mümkün mü?Askerlik, doğum veya yurtdışı hizmet süreleri için ihtiyaç duyulansüre kadar hizmet borçlanması mümkün olmasına rağmen, Bağkurkapsamındaki durdurulmuş sigortalılık süresinin sadece emeklilik içinyeterli olacak kısmı için başvuru imkanı bulunmamaktadır. Bu bakımdan,durdurulmuş sigortalılık süresi için başvuruda bulunulduğu takdirdedurdurulmuş Bağkur sürelerinin tamamı için prim borcuhesaplanmaktadır.Ayrıca ihya başvurusunda bulunan vatandaşlarca tebliğ edilen borcuneksik ödenmesi halinde ödenen kısma isabet eden hizmet süresiningeçerli olması gibi bir uygulama da bulunmadığından, eksik ödemehalinde yapılan ödemenin tamamı faizsiz olarak ilgiliye iadeedilmektedir.TEBLİGATA İSTİNADEN RE’SEN SİGORTALI YAPILMA DÖNEMİ SONA ERDİ!PTT kanalıyla yapılan tebliğ mazbataları üzerinde tebligatları alankişilerin “işyeri çalışanı”, “işyeri daimî çalışanı” veya “görevlisekreter” olarak belirtilmiş olması halinde kayıt dışı istihdamlamücadele kapsamında bu kişilerin ilgili işyerinden sigortalı olarakbildirilip bildirilmediği muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindekikayıtlarla kontrol edilmekte, beyannamede yer almaması halinde kayıtdışı çalıştırıldığı kabul edilerek ilgili işyeri aleyhine işlemyapılmakta idi.25 Ocak 2018 tarihinden itibaren yürütülen bu uygulama çerçevesindetebligatta ismi yazılı personelin sigortalı olarak bildirilmediğininanlaşılması halinde, tebligatın alındığı gün itibariyle sigortalılığısağlanmakta, işe giriş bildirgesinden, muhtasar ve prim hizmetbeyannamesinden ve işten ayrılış bildirgesinden dolayı idari paracezası uygulanıp prim teşviklerinden bir ay/bir yıl süreyle yasaklamayapılmakta, ayrıca ilgili yıldaki asgari ücret desteklerinin tamamıfaiziyle birlikte geri alınmakta idi.2018/4 sayılı Genelgeyle geçilen bu uygulama, İstanbul BarosuBaşkanlığının SGK aleyhine açmış olduğu dava sonrası 2023/16 sayılıGenelge ile yürürlükten kaldırılmıştır.Tebligatı alan kişinin sigortalı olarak bildirilmemiş olması üzerinekayıt dışı istihdam edildiğinin kabul edilmesine rağmen, tebligatınalındığı tarihten önceki ve sonraki sürelerde çalışmasının olupolmadığı yönünde bir denetim yapılmaksızın yalnızca tebligatınalındığı gün itibariyle (1 günlük) sigortalılığının tesis edilmesikayıt dışı istihdamla mücadele noktasında yeterli görülmediği gibi,salınan idari para cezalarına, teşvik yasaklama işlemine ve asgariücret desteklerinin faiziyle birlikte geri alınmasına bakıldığında bukapsamda yürütülen işlemler Kurumun rehberlik hizmetleri ile deörtüşmemekte idi.Sonuçta söz konusu uygulama yürürlükten kaldırılmış olmakla birlikte,tebligatı alan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğininanlaşılması üzerine, bunun ihbar kabul edilip Kurumun denetim vekontrolle görevli memurlarınca yapılacak incelemeye göre sigortalılıkişlemlerinin tesis edilmesi çok daha makul bir yöntem olacaktır. Aksaray daki emeklilik ofisimizde gerek bu konularda, gerekse yurtdışında çalışan vatandaşlarımızın borçlanma ve emeklilik işlemlerindesizlere yardımcı olmaktadır.İrtibat telefonumuz 0 532 541 02 70 Gelecek hafta yeni konularda buluşmak üzere hoşça kalın, hepinizesağlıklı ve huzurlu bir Ramazan Bayramı geçirmenizi diliyorum efendim.
