YURT DIŞINDA GEÇEN SÜRELER İÇİN ÇIKARTILAN GSS BORCUNUN DURUMU İLE İŞ SÖZLEŞMESİNİN DEVRİDE İŞÇİLERİN SGK MATRAHLARI?
Sevgili okuyucularımız bu hafta da sizleri ilgilendirdiğini
düşündüğüm iki soruyu cevaplamaya çalışacağız. İlk soru şöyle.
.2016- 2020 yılları arasında yüksek öğrenimimi yurt dışında yaptım.
Yurt dışında bulunduğum sürelerde GSS li olmuşum. Bu borçları ödemem
gerekiyor mu, ne yapabilirim? Mesut Y.
Herhangi bir sosyal güvencesi olmayan vatandaşların genel sağlık
sigortası kapsamına alınabilmesi için ikametlerinin Türkiye’de
bulunması ve başka bir ülkede sağlık yardımlarından da
yararlanmamaları gerekiyor. Haliyle yurt dışında ikamet eden
vatandaşlar veya yurt dışında okuyan öğrenciler ya da başka ülkede
sağlık yardımlarından yararlanma hakkı olan kişiler genel sağlık
sigortası kapsamına dâhil edilmemektedir.
Yurt dışında ikamet edenler resmi ikametini yurt dışına aldırmaları
halinde, yurt dışında bulundukları süreler zarfında GSS kapsamına
alınmamaktadır. Buna karşın yurt dışına ikamet etmeye başlamalarına
rağmen resmi ikametlerini yurt dışına taşımayan kişiler zorunlu GSS
kapsamına dahil edilmektedir.
Bu durumdaki vatandaşların 1/1/2012 ila 18/4/2014 tarihleri arasında
yurt dışında bulunduklarını öğrenim belgesi, çalışma belgesi,
konsolosluktan alınacak belge veya pasaportları ile kanıtlamaları ya
da SGK personelinin sistem üzerinden yapacakları sorgulamalarda yurt
dışına gidiş-dönüş tarihlerinin tespit edilmesi durumunda, yurt
dışında bulundukları süreler zarfındaki sigortalılıkları sona
erdirileceğinden, GSS borçları da silinecektir.
18/4/2014 sonrasında başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma
hakkı bulunmayan vatandaşların ise;
– Nüfus müdürlüklerinden veya ülkemizin yurt dışı temsilciliklerinden
alacakları onaylı Adres Beyan Formunda/Adres Bilgileri Raporunda yer
alan veya Adres Kayıt Sistemi (AKS) üzerinden tespit edilen beyan
tarihi esas alınarak,
– Adres Beyan Formunda/Adres Bilgileri Raporunda ya da AKS üzerinden
tespit edilen beyan tarihiyle birlikte, çalışma belgesinden veya
konsolosluktan alınacak yurt dışında ikamet ettiği süreyi gösteren
belgeden ya da SGK personelinin sistem üzerinden yapacakları
sorgulamalarda yurt dışına gidiş dönüş tarihlerinden tespit edilmesi
halinde taşınma tarihi esas alınarak
bir önceki gün itibariyle GSS tescilleri sonlandırılmaktadır.
Dolayısıyla yurt dışında ikamet etmeye başladığı tarihi Adres Kayıt
Sistemine taşınma tarihinden sonra beyan eden vatandaşların, çalışma
belgeleriyle veya konsolosluktan alacakları yurt dışında ikamet ettiği
süreyi gösteren belgeyle birlikte SGK Müdürlüklerine müracaat etmeleri
yerinde olacaktır.
Yurt dışında okuyan öğrenciler ise AKS’de yer alan resmi ikametlerini
yurt dışına taşımamış olsalar bile SGK Müdürlüklerine öğrenim
sürelerini gösteren öğrenci belgeleri ile birlikte başvurmaları
halinde öğrencilik başlangıç tarihi itibariyle GSS tescilleri iptal
edilerek, prim borçları silinmektedir.
İkinci sorumuz bir işverenimizden geliyor şöyle;Bazı
çalışanlarımızın iş sözleşmesini çalışanların da onayını alarak
şirketler topluluğumuz altındaki farklı bir işletmeye devredeceğiz.
Çalışanlara devir öncesi ödenen ikramiyeler tavanı aştığından, aşan
kısmın SGK bildirimlerinin devir alan firma tarafından yapılması
gerekir mi? Ferhat K.
İŞ SÖZLEŞMESİNİN DEVRİNDE SGK MATRAHI DA DEVREDER Mİ?
5510 sayılı Kanunun 80/d bendinde, ücretlerin hak edildikleri aya mal
edilmek suretiyle prime tabi tutulacağı, diğer ödemelerin ise
öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edileceği, ücret dışındaki bu
ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi
tutulamayan kısmının, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan
başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki
ayların prime esas kazançlarına ilâve edileceği öngörülmüştür.
Kanunda yer alan bu yükümlülük iş akdinin devam ediyor olması halinde
geçerlidir. Başka bir anlatımla iş akdinin sona ermesinden önce ücret
dışı ödemeler nedeniyle ödemenin yapıldığı ayda üst sınır aşılmış ve
takip aya devreden bir prim matrahı olsa bile, iş akdinin feshinden
sonraki aylarda devreden prim matrahları için prime esas kazanç
bildirimi yapılmayacaktır. Haliyle üst sınırın aşıldığı ayda iş akdi
sona ermiş olan sigortalılar yönünden iş akdinin feshinden sonra
devreden prim matrahından söz edilemeyecektir.
Bu durum, iş sözleşmesinin Borçlar Kanunu’nun 429. maddesine göre
devri halinde de geçerlidir. İş sözleşmesinin devrinde sözleşmenin
işveren tarafı değişmekte, haliyle işçinin devreden işveren ile
arasındaki iş ilişkisi sona ermekte ve devralan işveren ile arasında
yeni bir iş ilişkisi başlamaktadır.
Sevgili okuyucularımız gelecek hafta geneli ilgilendiren yeni
konularda buluşmak üzere Dikili deki Reyhan Bağımızdan hepinize
sağlıklı ve huzurlu günler diliyorum.Geneli ilgilendiren sorularınızı
[email protected] adresine göndermeniz halide sırayla cevaplamaya
devam edeceğiz inşallah. Aksaray daki emeklilik ofisimiz de de
sorunlarınıza çözümler üretilmeye devam ediyoruz. İrtibat tlf. 0 532
541 02 70 Hoşca kalın efendim.
