KISMİ ÇALIŞMA VE EMEKLİLİK YÖNÜ
Sevgili okuyucularımız Ramazan Bayramı yaklaştı.SGK emeklilerimizin
bayram ikramiyelerini 6 ve 7 Mayıs günlerinde ödemiş bulunmakta.BU yıl
bayram ikramiyeleri %10 artışla 1.100 TL olarak ödendi.
BU hafta esnek çalışma, kısmi çalışma dan ve bunların eksik sürelerini
nasıl değerlendirebileceklerin konuşacağız. Yine geneli ilgilendiren
bazı soruları cevaplıyacağız.
Esnek Çalışma ve Sigortalılık
Kanunla ilk defa getirilen uygulama ile; hizmet akdiyle çalışmakla
birlikte, 4857 sayılı İş Kanunun 12 ve 13 üncü maddelerine istinaden
kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay
içinde 30 günden az çalışanlar sigortalıların, ay içerisinde kısmi
çalıştıkları toplam sürelerin, 7,5 saate bölünmesiyle çıkan sürenin
sigortalıya hizmet olarak mal edilmesi imkanı getirilmiştir. Bu
kapsamda çalışanlar da genel sağlık sigortasına kapsamına alınacak ve
ay içerisinde eksik kalan çalışma günlerinin genel sağlık sigortası
primi açısından tamamlamaları zorunlulukları olacaktır. Daha açık
ifadelerle, bu durumda olanlar ay içinde genel sağlık sigortasından
tam olarak yararlanacaklardır.
6111 sayılı Kanunla;
Kanunun yürürlük tarihinden sonraki kısmi süreleri çalışmalarda ay
içinde çalışılmayan süreler (kısmi iş sözleşmelerinin devam ettiği
süreler) için borçlanma hakkı getirilmiştir. Borçlanmada, genel sağlık
sigortası primi ödenmişse bu prim ödenmeyecek ve borçlanılan süreler
de 4/a statüsünde sayılacaktır. Borçlanma için ilgililerin
bulundukları yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik
merkezlerine başvurmaları gerekmektedir.
Kısmi süreli çalışanlardan ay içerisinde eksik kalan günlerini isteğe
bağlı olarak ödemeleri durumunda isteğe bağlı ödenen süreler hizmet
akdi statüsünde yani 4/a kapsamında yani sigortalı sayılarak bunların
7.200 günden veya sigorta başlangıç ve yaş durumuna göre farklı
sürelerde emekli olmaları imkanı getirilmiştir.
Güncel ve geneli ilgilendiren şu soruları da cevaplayalım
1-Bayram tatilinde işçinin çalıştırılması:?
Bayram tatilinde çalışılması normalde toplu iş sözleşmesinde, bu
yoksa iş sözleşmesinde kararlaştırılmış olması gerekir.Eğer bu yoksa
mutlaka işçinin onayı alınması gerekir. Bayram tatilinde çalışan
işçiye ücret ödenmesi zorunludur, bu süreler için serbest zaman
uygulanmaz.
2-İşçilerin kullanmadıkları yıllık izin süreleri.?
İşçinin kullanmadığı yıllık izin süreleri bir sonraki yıla
devreder.Bı izinlerin bir sınırı diğer bir ifadeyle kullanma süresi
yoktur.
İşçi işten ayrıldığında; kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait
ücretleri, işten ayrıldığı tarihteki ücreti üzerinden ödenmesi
gerekir.
3-dul aylığı alan bir kişinin aylığı en az ne kadar olur.?
Bilindiği gibi en düşük emekli aylığı 1.500.-TL dir. Ancak ölüm
aylığında bu durum biraz farklı.Yani çalışmayan bir kişi eşinden
dolayı en az bu tutatrın %75 ini albilecektir.Yine dosyadan tek yetim
aylık alıyorsa bu tutarın yarısını alabilecektir.Diğer bir ifadeytle
en düşük dul ve yetim aylıkları aylık bağlama oranına göre olacaktır.
Bİr eş iki yetim olması durumunda toplam ödenen tutar en az
1.500.-TL olacaktır. s
