Aşı iyimserliğine rağmen, altında yön yukarı

HİLAL SARI

Dünya Sağlık Örgütü resmi verilerine göre dünya genelinde üçüncü aşama klinik deneylerine başlanan aday aşıların sayısı henüz iki elin parmaklarını geçmiyor. Risk iştahı her yeni aşı haberinde kısa süreli artarken, dolardaki zayıflıkla 7 Ağustos’ta 2.075 dolar/ons ile tüm zamanların zirvesini gören spot altın da aşı gelişmeleriyle tekrar 2 bin doların altına indi. ABD’de Trump’ın aşıya kasım seçimlerinden önce onay verebileceği ihtimali ve FDA’in antikor tedavisine acil durum kullanım onayı vermesi altının 2 bin doların altına inmesinde etkili oldu. Ancak tüm aşıların hala ‘aday’ kategorisinde olması, aşı üretim ve tedarik zinciri kapasitelerinin dünyadaki 7 milyardan fazla insanın ihtiyacına hızla yanıt veremeyecek olması ve merkez bankalarının COVID-19 pandemisi nedeniyle gevşek politikalarını sürdürmeye devam etmesi, uzmanlara göre altında ibrenin hala yukarıyı göstermesinin temel nedenlerinden. Büyük yatırım bankalarının altının 2 bin dolar üzerinde yeni zirveleri görebileceğine yönelik öngörülerinde ise kaydadeğer bir değişiklik yok.

Öte yandan aşının yaygın hale gelmesinin zaman alacağına dikkat çeken kuruluşların yanı sıra, Dünya Sağlık Örgütü de aşının salgını sonlandırmak için tek başına yeterli olmayacağını söyledi. Uzmanlar da altındaki düşüşün kazançlarını toplamak isteyen bir kısım yatırımcılardan kaynaklandığını ve merkez bankalarının ultra gevşek para politikaları sürdükçe ibrenin hala 2 bin dolar üzeri yeni zirveler olabileceğini söylüyor.

Powell’in Jackson Hole konuşması yönü belirleyecek

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son faiz toplantısına ilişkin notlar, belirsizliğin giderek yükseldiğine işaret ederken, bu haftasonu Fed’in pandemi nedeniyle sanal olarak gerçekleştireceği yıllık Jackson Hole toplantısında güvenli metalin seyrine etki edecek bir açıklama gelebilir.

Fed Başkanı Jerome Powell’in bankanın uzun vadeli stratejilerine ilişkin bir ipucu verebileceği belirtiliyor. Altın fiyatlarında etkili olacak bu açıklama piyasaların bu hafta yakından izleyeceği gelişmelerden biri olacak.

Dünya genelinde merkez bankalarınca pandeminin yol açtığı ekonomik kriz nedeniyle izlenen gevşek politikalar, ciddi bir nefes olsa da, enflasyonda artış riskini de beraberinde yükseltti. Fed’in yüzde 2’nin hemen altı olan enflasyon hedefinin daha üzerinde bir seviyeyi tolere edecek olması, uzmanlarca altında fiyatları daha da yükseltebilir. Reuters’a konuşan FXTM piyasa analisti Han Tan, altının doların güçlendiği günlerdeki düşüşünü “Altın bu düşüş sonrası 2 binin üzerine tekrar daha da istikrarlı şekilde çıkabilir. Tan’a göre özellikle de Fed’in daha yüksek enflasyonu tolere edeceğine ilişkin bariz bir sinyal gelmesi, altında yükselişi güçlendirebilir. Commerzbank analisti Daniel Briesemann da altındaki geri çekilmeyi tek bir haftada 80 dolar altındaki kâr satışları olarak görüyor ve şöyle diyor: “Merkez bankalarının ultra gevşek politikaları nedeniyle orta ve uzun vadede altında beklentiler hala yukarı yönlü.”

Fed’in enflasyon söylemi altına yön verecek

Phillip Futures Kıdemli Emtia Direktörü Avtar Sandu da Fed’in ultra düşük faiz taahhüdünü yinelemesinin altına tekrar destek vereceğini öngörüyor. Saxo Bank analisti Ole Hansen doların bugün zayıf seyrettiğini ve büyük pencereden bakıldığında dünya ekonomisinin hala COVID-19 krizinden tam çıkamadığını belirterek “Enflasyon riski altını yatırımcılar için cazip bir seçenek yapmaya devam ediyor” diye konuştu.

Yıl başından bu yana yüzde 27’nin üzerinde yükselen spot altın dün 0,6 yükselişle 1.953,24 dolar/ons düzeyine kadar yükseldi. Spot altının onsu 15:00 itibariyle 1.951 dolardan işlem gördü. ABD’de işlem gören COMEX altın da aynı saatlerde 1.959 dolara kadar yükseldi. Yıl başından bu yana yüzde 3,27 aşağıda olan dolar endeksi geçen hafta tekrar 93 düzeyinin üzerine çıksa da, aşı gelişmeleriyle dün öğleden önceki işlemlerde tekrar 93’ün altına indi.

Çin’de aşı bir aydır acil kullanımda

Çalışmaların 3. aşama klinik deney düzeyine geldiği birden fazla aday aşı geliştirilen Çin’de acil durum onaylı bir aday aşı bir ayı aşkın süredir kullanılıyor. Caixin’deki habere göre, Çin Ulusal Sağlık Komisyonu Bilim ve Teknoloji Geliştirme Merkezi Direktörü ve aşı araştırma ve geliştirme ekibi lideri Zheng Zhongwei, haftasonu yaptığı açıklamada Çin’de geliştirilen ve acil durum kullanım onayı alan COVID-19 aşısının bir ayı aşkın süredir kullanımının sürdüğünü açıkladı. Şimdilik acil aşı kullanımı tıbbi personel, salgın önleme personeli, sınır muayene personeli gibi belirtilen kapsam dâhilindeki kişilerle sınırlı. Ancak bir sonraki adımda sonbahar ve kış aylarında salgını önlemek için, kapsamın sebze pazarlarında çalışanlar, ulaşım güvenlik personeli ve hizmet sektörü personeli gibi temel şehir hizmetlerini içerecek şekilde genişletilmesi planlanıyor.

DSÖ: Tünelin sonunda ışık göründü

DSÖ’nün Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, COVID-19 aday aşılarında son viraja girildiğine işaret eden bir açıklama yaptı ve “Bir dizi aşı, şu anda klinik araştırmaların son aşamasında. Tünelin sonunda ışık göründü” dedi. DSÖ Direktörü, geçen hafta gündeme gelen evrensel aşı platformu Covax’a 172 ülkenin dahil olduğunu duyurdu. Ghebreyesus, bu platforma dahil olmayı kabul eden ülkeler olduğunu belirtirken, bütçenin oluşturulması için de harekete geçilmesini istedi. DSÖ geçen hafta aralarında Türkiye’nin de olduğu üye ülkelere davet ve çağrı mektubu göndermişti.